PROGRAM WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNY
ZESPOŁU PLACÓWEK RESOCJALIZACYJNO – WYCHOWAWCZYCH
W SKARŻYSKU – KAMIENNEJ

Uwarunkowania formalno – prawne: 

• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r., poz. 59) ogłoszona 11 stycznia 2017 r.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r.
  w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. z 2017r. poz. 356).
• Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej
  w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. poz. 1249).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r.
  w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie
  i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2015 poz. 1113).
• Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych i  innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 875). 
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005 Nr 179 poz. 1485).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r.
  w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej wśród dzieci
  i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. z 2003r. Nr 26, poz.226).
• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.
• Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996r. Nr10, poz. 55).
• Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535).
• Konwencja o Prawach Dziecka przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r.
• Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich         (Dz. U. z 20 02r. Nr 11, poz.109).
• Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości
  i przeciwdziałania alkoholizmowi (Dz.U. Nr 35, poz. 230 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (tj. Dz .U. z 2014 r. 191 ze zm.).

Wstęp

Szkolny program wychowawczo – profilaktyczny realizowany w Zespole Placówek Resocjalizacyjno – Wychowawczych w Skarżysku – Kamiennej  opiera się na hierarchii wartości przyjętej przez Radę Pedagogiczną  i Samorząd Wychowanków oraz wynikającej                     z przyjętej w szkole koncepcji pracy placówki. Treści szkolnego programu wychowawczo – profilaktycznego są spójne ze Statutem Zespołu Placówek i Wewnątrzszkolnymi Zasadami Oceniania. Istotą działań wychowawczych i profilaktycznych placówki jest współpraca całej społeczności szkolnej oparta na założeniu, że wychowanie jest zadaniem realizowanym                    w rodzinie i w szkole. Rolą placówki, oprócz jej funkcji dydaktycznej, jest dbałość                            o wszechstronny rozwój każdego z wychowanków oraz wspomaganie wychowawczej funkcji rodziny. Wychowanie rozumiane jest, jako wspieranie uczniów w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej. Proces wychowania jest wzmacniany i uzupełniany poprzez działania z zakresu profilaktyki problemów dzieci i młodzieży.

Program wychowawczo – profilaktyczny szkoły tworzy spójną całość ze szkolnym zestawem programów nauczania i uwzględnia wymagania opisane w podstawie programowej.

Szkolny program wychowawczo – profilaktyczny określa sposób realizacji celów kształcenia oraz zadań wychowawczych zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, uwzględniając kierunki i formy oddziaływań wychowawczych, których uzupełnieniem są działania profilaktyczne skierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli.

Program wychowawczo – profilaktyczny został opracowany na podstawie diagnozy potrzeb i problemów występujących w środowisku szkolnym, z uwzględnieniem:

• dotychczasowych doświadczeń szkoły w zakresie działań wychowawczych

i profilaktycznych,

• zebranych od rodziców, uczniów i nauczycieli propozycji dotyczących głównych proble­mów wychowawczych i profilaktycznych w szkole i środowisku;
• przeprowadzonych badań nt. sytuacji wychowawczej, zagrożeń uzależnieniami          w szkole i środowisku;
• wyników nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora,
• ewaluacji wcześniejszego programu wychowawczego i programu profilaktyki realizowanych w roku szkolnym 2016/2017
• wniosków i analiz (np. wnioski z pracy zespołów zadaniowych, zespołów przedmiotowych, zespołów wychowawczych itp.),
• innych dokumentów i spostrzeżeń ważnych dla szkoły (np. koncepcja funkcjonowania i rozwoju szkoły opracowana przez dyrektora, uwagi, spostrzeżenia, wnioski nauczycieli, uczniów, rodziców).
• bieżących obserwacji zachowań uczniów na lekcjach, podczas przerw, zajęć pozalekcyjnych a także na wycieczkach i imprezach pozaszkolnych,
• na podstawie analizy dokumentacji dotyczącej diagnozowania, monitorowania oraz podejmowania interwencji wychowawczych, którą stanowią dzienniki lekcyjne, regulamin punktowego systemu oceniania, dokumentacja pedagoga i psychologa szkolnego, notatki służbowe, indywidualnie zawierane kontrakty.

Podstawowym celem realizacji szkolnego programu wychowawczo – profilaktycznego jest wspieranie dzieci i młodzieży w rozwoju oraz zapobieganie zachowaniem problemowym, ryzykownym. Ważnym elementem realizacji programu wychowawczo – profilaktycznego jest kultywowanie tradycji i ceremoniału szkoły.

Podstawowe zasady realizacji szkolnego programu wychowawczo – profilaktycznego obejmują:

• powszechną znajomość założeń programu – przez uczniów, rodziców  i wszystkich pracowników szkoły,
• zaangażowanie wszystkich podmiotów szkolnej społeczności i współpracę            w realizacji zadań określonych w programie,
• respektowanie praw wszystkich członków szkolnej społeczności oraz kompetencji organów szkoły (dyrektor, samorząd uczniowski),
• współdziałanie ze środowiskiem zewnętrznym szkoły (np. udział organizacji                      i stowarzyszeń wspierających działalność wychowawczą i profilaktyczną szkoły),
• współodpowiedzialność za efekty realizacji programu,
• inne (ważne dla szkoły, wynikające z jej potrzeb, specyfiki).

1. Misja szkoły

Misją szkoły jest kształcenie i wychowanie w duchu wartości i poczuciu odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowaniu dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultury Europy i świata, kształtowanie umiejętności nawiązywania kontaktów z rówieśnikami, także przedstawicielami innych kultur.

Wychowanie – to wspieranie dziecka w rozwoju ku pełnej dojrzałości fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej, które powinno być wzmacniane
i uzupełniane przez działania z zakresu profilaktyki dzieci i młodzieży.

Szkoła zapewnia pomoc we wszechstronnym rozwoju wychowanków w wymiarze intelektualnym, psychicznym i społecznym, zapewnia pomoc psychologiczną i pedagogiczną. Misją szkoły jest uczenie wzajemnego szacunku i uczciwości jako postawy życia                              w społeczeństwie i w państwie, w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego i kształtowania postaw patriotycznych, a także budowanie pozytywnego obrazu szkoły poprzez kultywowanie i tworzenie jej tradycji. Misją szkoły jest także przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych, kształtowanie postawy odpowiedzialności za siebie i innych oraz troska
o  bezpieczeństwo wychowanków, nauczycieli i rodziców.

1. Sylwetka absolwenta

Dążeniem Zespołu Placówek Resocjalizacyjno – Wychowawczych jest przygotowanie wychowanków do efektywnego funkcjonowania w życiu społecznym oraz podejmowania samodzielnych decyzji w poczuciu odpowiedzialności za własny rozwój. Wychowanek  kończący szkołę:

• Jest przygotowany do dalszego kształcenia, posiada ogólną wiedzę i kluczowe umiejętności, niezbędne we współczesnym świecie, do których należą przede wszystkim: – posługiwanie się nowoczesnymi technologiami informacyjno –komunikacyjnymi (wyszukiwanie, selekcjonowanie i krytyczna analiza informacji).
• Akceptuje siebie mając świadomość mocnych i słabych stron.
• Pracuje nad własnym rozwojem, budując swój system wartości rozwija swoje pasje        i zainteresowania.
• Jest aktywny i twórczy – potrafi zaprezentować i obronić swoje zdanie, szanuje tych, którzy mają odmienne poglądy.
• Potrafi wybrać właściwe wzorce moralne.
• Umie rzetelnie pracować, ma szacunek dla pracy, jest samodzielny i odpowiedzialny.
• Potrafi samodzielnie i krytycznie myśleć oraz podejmować właściwe decyzje.
• Jest wrażliwy na otaczającą przyrodę, piękno natury, szanuje człowieka i środowisko naturalne.
• Potrafi radzić sobie z zagrożeniami życia codziennego oraz rozwojowymi.
• Potrafi przestrzegać norm i zasad współżycia społecznego.

III. Cele ogólne

Działalność wychowawcza w placówce polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu  wychowanka w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze:

• fizycznej – ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia i wychowanka wiedzy  i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia                                       i podejmowania zachowań prozdrowotnych,
• emocjonalnej – ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności, ukształtowanie postaw sprzyjających rozwijaniu własnego potencjału kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi uczniów, zdrowiu i dobrej kondycji psychicznej,
• społecznej – ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz dokonywania wyborów, a także doskonaleniu umiejętności wypełniania ról społecznych,
• aksjologicznej – ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia.

Działalność wychowawcza obejmuje w szczególności:

• współdziałanie całej społeczności placówki na rzecz kształtowania u uczniów wiedzy, umiejętności i postaw określonych w sylwetce absolwenta,
• kształtowanie hierarchii systemu wartości, w którym zdrowie i odpowiedzialność za własny rozwój należą do jednych z najważniejszych wartości w życiu, a decyzje w tym zakresie podejmowane są w poczuciu odpowiedzialności za siebie i innych,
• współpracę z rodzicami lub opiekunami uczniów w celu budowania spójnego systemu wartości oraz kształtowania postaw prozdrowotnych i promowania zdrowego stylu życia oraz zachowań proekologicznych,
• wzmacnianie wśród wychowanków więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną,
• kształtowanie przyjaznego klimatu w placówce,
• budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, wychowanków i wychowawców, a także nauczycieli, wychowawców i rodziców lub opiekunów, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami i wychowawcami,
• wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców oraz rodziców lub opiekunów,
• kształtowanie u wychowanków postaw prospołecznych, w tym poprzez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu wychowanków w życiu społecznym,
• przygotowanie wychowanków do aktywnego uczestnictwa w kulturze i sztuce narodowej i światowej,

10) wspieranie edukacji rówieśniczej i programów rówieśniczych mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych.

Działalność edukacyjna w szkole polega na stałym poszerzaniu i ugruntowywaniu wiedzy i umiejętności u  wychowanków, ich rodziców lub opiekunów, nauczycieli
i wychowawców z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia.

Działalność edukacyjna obejmuje w szczególności:

• poszerzenie wiedzy rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, a także suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne oraz postępowania w tego typu przypadkach,
• rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów,
• kształtowanie u uczniów umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji,
• kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów i wychowanków w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu,
• prowadzenie wewnątrzszkolnego doskonalenia kompetencji nauczyciel i wychowawców w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, oraz podejmowania szkolnej interwencji profilaktycznej,
• doskonalenie kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie profilaktyki używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, norm rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego wieku rozwojowego.

Działalność informacyjna w placówce polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców, na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych skierowanych do uczniów oraz ich rodziców lub opiekunów, a także nauczycieli                                i wychowawców oraz innych pracowników szkoły.

Działalność informacyjna obejmuje w szczególności:

• dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom, wychowawcom i rodzicom lub opiekunom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych i innych zagrożeń cywilizacyjnych,
• udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów        i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów w przypadku używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych,
• przekazanie informacji uczniom i wychowankom, ich rodzicom lub opiekunom oraz nauczycielom i wychowawcom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii,
• informowanie uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów
  o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli i wychowawców oraz o metodach współpracy szkół i placówek z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią.
• Opracowanie i udostępnienie procedur postepowania interwencyjnego
  w sytuacjach kryzysowych.

Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki I – rzędowej (skierowaną do wszystkich rodziców, opiekunów prawnych) i II – rzędowej (skierowaną do uczniów zdiagnozowanych).

Działalność profilaktyczna obejmuje:

• wspieranie wszystkich wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych,
• wspieranie wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na ryzyko zachowań ryzykownych,
• wspieranie wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia.

Działania te obejmują w szczególności:

• realizowanie wśród wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych oraz realizowanych celów profilaktycznych, rekomendowanych w ramach systemu rekomendacji, o którym mowa w Krajowym Programie Przeciwdziałania Narkomanii,
• przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspakajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności                                   i satysfakcji życiowej,
• kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych przez uczniów, a także norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych,
• doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych,
• włączanie, w razie potrzeby, w indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny, o którym mowa w art. 71b ust. 1b ustawy o systemie oświaty, działań z zakresu przeciwdziałania używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych.

1. Uczestnicy programu wychowawczo-profilaktycznego placówki
2. Dyrektor szkoły:

• stwarza warunki dla realizacji procesu wychowawczego w szkole,
• sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne, dba o prawidłowy poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły,
• inspiruje nauczycieli do poprawy istniejących lub wdrożenia nowych rozwiązań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu innowacyjnych działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji uczniów,
• stwarza warunki do działania w placówce: wolontariuszy, stowarzyszeń             i innych organizacji, w szczególności organizacji harcerskich, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły,
• współpracuje z zespołem wychowawców, pedagogiem, psychologiem szkolnym, oraz Samorządem Wychowanków, wspomaga nauczycieli w realizacji zadań,
• czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego,
• nadzoruje zgodność działania szkoły ze Statutem, w tym dba o przestrzeganie zasad oceniania, praw uczniów, kompetencji organów szkoły,
• nadzoruje realizację szkolnego programu wychowawczo – profilaktycznego.

2. Nauczyciele:

• współpracują z wychowawcami klas w zakresie realizacji zadań wychowawczych, uczestniczą w realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo – Profilaktycznego,
• rozpoznają indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne wychowanków,
• określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia wychowanków,
• rozpoznają przyczyny niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu wychowanków, w tym barier i ograniczeń,
• podejmują działania sprzyjające rozwojowi kompetencji oraz potencjału uczniów w celu podnoszenia efektywności uczenia się i poprawy ich funkcjonowania,
• współpracują z poradnią psychologiczno – pedagogiczną w procesie diagnostycznym i postdiagnostycznym,
• prowadzą porady, konsultacje, warsztaty i szkolenia,
• odpowiadają za życie, zdrowie i bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole, pod­czas wyjść i wyjazdów szkolnych;
• inspirują uczniów do twórczych poszukiwań, aktywności i samodzielności;
• reagują na przejawy nietolerancji, dyskryminacji i innych negatywnych zachowań;
• dążą w swojej pracy do integracji zespołu klasowego, angażując w życie klasy
  wszystkich uczniów;
• reagują na obecność w szkole osób obcych, które swoim zachowaniem stwarzają zagrożenie dla ucznia,
• reagują na przejawy agresji, niedostosowania społecznego i uzależnień uczniów,
• przestrzegają obowiązujących w szkole procedur postępowania interwencyjnego w sytuacjach kryzysowych,
• udzielają uczniom pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych,
• kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu i demokracji,
• rozmawiają z uczniami i rodzicami o zachowaniu i frekwencji oraz postępach w nauce na swoich zajęciach,
• wspierają zainteresowania i rozwój osobowy ucznia,

3. Wychowawcy klas i grup wychowawczych:

• diagnozują sytuację wychowawczą w klasie i grupie wychowawczej,
• rozpoznają indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne wychowanków,
• określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia wychowanków,
• rozpoznają przyczyny niepowodzeń edukacyjnych lub trudności                       w funkcjonowaniu wychowanków, w tym barier i ograniczeń;
• podejmują działania sprzyjające rozwojowi kompetencji oraz potencjału uczniów w celu podnoszenia efektywności uczenia się i poprawy ich funkcjonowania;
• dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie;
• wspierają rozwoju uczniów i usamodzielniania się;
• prowadzą dokumentację nauczania;
• opracowują i realizują Program Wychowawczo – Profilaktyczny;
• koordynują pracę wychowawczo – profilaktyczną w zespole klasowym;
• dokonują rozpoznania sytuacji rodzinnej i osobistej ucznia;
• podejmują działania w przypadkach przemocy wobec niego, zaniedbań opiekuńczych, ujawnionych nałogów;
• wnioskują o objęcie pomocą psychologiczno – pedagogiczną uczniów o specjalnych   potrzebach edukacyjnych;
• informują rodziców o  proponowanych  formach  pomocy  psychologiczno – pedagogicznej;
• integrują i kierują zespołem klasowym;
• wykorzystują potencjał grupy do wspierania jej członków, oceniają zachowania uczniów;
• wdrażają do samooceny postępów w zachowaniu, nadzorują realizację obowiązku nauki;
• promują osiągnięcia klasy i pojedynczych uczniów;
• inspirują pracę zespołową w klasie, przydzielają zespołom zadania na rzecz
  klasy, szkoły i środowiska oraz wspólnie oceniają stopień ich realizacji;
• rozpoznają indywidualne potrzeby wychowanków, na podstawie dokonanego rozpoznania oraz celów i zadań określonych w Szkolnym Programie Wychowawczo – Profilaktycznym;
• opracowują plan pracy wychowawczej dla klasy i grupy wychowawczej na dany rok szkolny, uwzględniając specyfikę funkcjonowania zespołu klasowego i grupowego oraz potrzeby wychowanków;
• przygotowują sprawozdanie z realizacji planu pracy wychowawczej i wnioski  do dalszej pracy;
• zapoznają wychowanków ich rodziców i opiekunów prawnych z prawem wewnątrzszkolnym i obowiązującymi zwyczajami, tradycjami szkoły;
• są członkami zespołu ds. pomocy psychologiczno – pedagogicznej i realizują postanowienia zespołu;
• oceniają zachowanie uczniów swojej klasy, zgodnie z obowiązującymi                  w szkole procedurami;
• współpracują z innymi nauczycielami uczącymi w klasie, rodzicami uczniów, pielęgniarką szkolną i dyrektorem placówki, pedagogiem szkolnym oraz specjalistami pracującymi z uczniami o specjalnych potrzebach;
• wspierają uczniów potrzebujących pomocy, znajdujących się w trudnej sytuacji;
• dbają o dobre relacje uczniów w klasie i grupie wychowawczej;
• podejmują działania profilaktyczne w celu przeciwdziałania niewłaściwym zachowaniom podopiecznych;
• współpracują z sądem, policją, poradnią psychologiczno – pedagogiczną, innymi osobami i instytucjami działającymi na rzecz dzieci i młodzieży;
• podejmują działania w zakresie poszerzania kompetencji wychowawczych;
• prowadzą porady, konsultacje, warsztaty i szkolenia.

4. Pedagog szkolny/psycholog:

• diagnozuje środowisko wychowawcze;
• zapewnia uczniom pomoc psychologiczno – pedagogiczną w odpowiednich formach;
• współpracuje z rodzicami uczniów potrzebującymi szczególnej troski wychowawczej lub stałej opieki;
• zabiega o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów;
• współpracuje z rodzicami w zakresie działań wychowawczych i profilaktycznych, udziela pomocy psychologiczno – pedagogicznej rodzicom uczniów;
• współpracuje z placówkami wspierającymi proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły i poszerzającymi zakres działań o charakterze profilaktycznym w tym  z poradnią psychologiczno – pedagogiczną;
• rozpoznaje, prowadzi badania, działania diagnostyczne uczniów, w tym diagnozuje indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu placówki;
• diagnozuje sytuację wychowawczą w celu rozwiązywania problemów wychowawczych stanowiących barierę i ograniczających aktywne i pełne uczestnictwo ucznia w życiu placówki;
• udziela pomocy psychologiczno – pedagogicznej w formach odpowiednich                    do rozpoznanych potrzeb;
• podejmuje działania z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży;
• minimalizuje skutki zaburzeń rozwojowych, zapobiega zaburzeniom zachowania oraz inicjuje różne formy pomocy w środowisku szkolnym                        i pozaszkolnych uczniów;
• inicjuje i prowadzi działania mediacyjne i interwencyjne w sytuacjach kryzysowych;
• pomaga rodzicom i nauczycielom w rozpoznawaniu i rozwijaniu indywidualnych możliwości, predyspozycji i uzdolnień uczniów; 
• wspiera nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów.

5. Rodzice:

• wspierają dziecko we wszystkich jego poczynaniach i zapewniają mu poczucie bez­pieczeństwa;
• wspierają wychowawców i nauczycieli w podejmowanych przez nich działaniach, służą wiedzą, doświadczeniem i pomocą;
• dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez dzieci (np. czuwają nad bez­piecznym korzystaniem z Internetu);
• zasięgają informacji na temat swoich dzieci w szkole;
• współpracują z wychowawcą klasy i innymi nauczycielami uczącymi w klasie.

6. Środowisko lokalne:

• pomoc w oddziaływaniach profilaktycznych i wychowawczych;
• Powiatowa Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Skarżysku –Kamiennej
• Sąd Rejonowy, Wydział Rodzinny i Nieletnich;
• Policja;
• Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych;
• Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej;
• Komenda Powiatowa Straży Pożarnej;

                      Inne instytucje współpracujące z placówką  przy realizacji programu (poradnie specjalistyczne, stowarzyszenia i instytucje wspierające działania ekologiczne                           i promujące zdrowy styl życia).

7. Samorząd Wychowanków:

• jest inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego uczniów szkoły, działalności oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi w porozumieniu z dyrektorem;
• uczestniczy w diagnozowaniu sytuacji wychowawczej szkoły;
• współpracuje z Zespołem Wychowawców i Radą Pedagogiczną,
• prowadzi akcje pomocy dla potrzebujących kolegów;
• reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego;
• propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji;
• dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję;
• może podejmować działania z zakresu wolontariatu.

1. Harmonogram działań

VIII. Zasady ewaluacji programu wychowawczo – profilaktycznego

Ewaluacja programu polega na systematycznym gromadzeniu informacji na temat prowadzonych działań, w celu ich modyfikacji i podnoszenia skuteczności programu wychowawczo – profilaktycznego. Ewaluacja przeprowadzana będzie poprzez:

• obserwację zachowań uczniów i zachodzących w tym zakresie zmian,
• analizę dokumentacji,
• przeprowadzanie ankiet, kwestionariuszy wśród uczniów, rodziców  i nauczycieli,
• rozmowy z rodzicami,
• wymianę spostrzeżeń w zespołach wychowawców i nauczycieli,
• wymianę spostrzeżeń w zespołach wychowawców i nauczycieli, analizy przypadków.

Ewaluacja programu przeprowadzana będzie w każdym roku szkolnym przez zespół                       ds. ewaluacji programu wychowawczo – profilaktycznego powołany przez dyrektora. Zadaniem Zespołu jest opracowanie planu ewaluacji, organizacja badań oraz opracowanie wyników.
 Z wynikami prac zespołu w formie raportu ewaluacyjnego zostanie zapoznana Rada Pedagogiczna.